جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5307
«کارکردهای دین در جامعه سنتی و مدرن»
نویسنده:
امان‌الله فصیحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با وجود آن‌که دین در طول تاریخ بشر، دارای کارکردهای فراوانی بوده، اما در عصر مدرنیته این پرسش مطرح گردید که در زمان اداره زندگی بشر بر مبنای عقلانیت، چه نیازی به دین وجود دارد؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی و تبیینی به بررسی کارکردهای دین در جامعه سنتی و مدرن پرداخته است. مفهوم دین از یک تعریف اجماعی میان دانشمندان برخوردار نیست اما می‌توان سنت‌گرایی، اسطوره، مفهوم رستگاری، مکان‌ها و اشیای مقدس، اعمال مقدس، نوشته‌های مقدس، جامعه مقدس و تجربه مقدس را شاخص‌های دین دانست. دین در جامعه سنتی، فرانهادی بوده و کارویژه‌های متعددی را به‌عهده داشته است؛ اما با تغییر جامعه از سنتی به مدرن، تغییراتی در کارکردهای دین پدید آمد. برخی از این تغییرات را می‌توان "تبدل کارکرد" نامید؛ به این معنا که برخی از کارکردها در جامعه مدرن به‌دلیل فقدان مسأله، یا پیداشدن راه حل‌های دیگری که مغایر با دین نیست، از میان رفته، و کارکردهای جدید در ارتباط با مسایل جدید پدید آمده است؛ مثلاَ نقش دین در ایجاد انقلاب، جنبش‌های اجتماعی و مشروعیت‌بخشی به نظام سیاسی، در جامعه سنتی نبوده و یا این اهمیت را نداشته است. برخی تغییرات نیز از نوع "تبدیل کارکردی" است؛ یعنی برخی از کارکردهای دین در جامعه سنتی، به‌دلیل مبنا قرار گرفتن علم و عقلانیت در جامعه مدرن کنار گذاشته شده، که می‌توان آن را "عرفی‌شدن" نامید. اما این تغییرات به‌معنای تنزل دین به نهادی در کنار سایر نهادها نیست. در این زمینه دو نظریه وجود دارد؛ برخی، کارویژه‌های دین را منحصر در امور فردی و روانی و هدایت انسان‌ها می‌دانند، و حضور دین در عرصه‌های دیگر جامعه سنتی را از باب ضرورت تلقی می‌کنند. و برخی دیگر اگرچه جامعه‌سازی را وظیفه دین می‌دانند اما مسائلی مانند رواج تمدن عرفی غرب و عدم ارایه الگویی کارآمد از دین را موانع حضور دین در صحنه اجتماع می‌دانند. اما در هر صورت، دین در جامعه مدرن هم می‌تواند کارآمد باشد. تحقیق حاضر در یک مقدمه و هفت فصل بیان شده است.
مشخصات اثر
بررسی مبانی و ادله فیلسوفان دین معاصر در باب اصل بساطت ذات الهی از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه نظران
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نظریه بساطت الهی در الهیات فلسفی غرب عدل مبحث توحید صفات در اسلام است که براساس آن صفات الهی با یکدیگر و با خداوند عینیت دارند. این نظریه که به خصوص آکوئیناس آن را در کلام مسیحی صورت بندی کرده تا دو دهه قبل مورد قبول فیلسوف متکلمان غربی بوده است. اما برخی فیلسوفان دین با طرح مباحثی چون انتزاعی بودن صفات و عدم اینهمانی هویات انتزاعی با امور عینی این نظریه را با چالشهای جدی مواجه ساختند. اگر چه در دفاع از توحید صفات صورت بندی های جدید از نظریه بساطت ارائه شده اما تعاریف متفاوت از مبانی بحث توافق نهایی فیلسوفان تحلیلی در پذیرش یا رد این نظریه را دشوار ساخته است. حکمت متعالیه اسلامی با نگاهی وجود شناسانه به صفات خداوند مبانی معقول برای پذیرش نظریه بساطت فراهم آورده است.
مشخصات اثر
زبان‌شناسی در قرآن با نگاهی بر آواشناسی و واج‌شناسی کلام الهی
نویسنده:
شراره السادات سرسرابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دیر زمانی بود که احساس می‌کردم از رهگذر زبان‌شناسی می‌توان پلی به سوی این معجزه جاویدان زد و تحصیل من در رشته مزبور این گمان را قوت بخشید، از یک طرف زبان‌شناسی و ابعاد گسترده آن در پیش‌روی داشتم و از طرف دیگر اقیانوس پهناور آیات الهی در کلام حقش پیش رویم گسترده بود بر آن شدم تا تحلیلی همه جانبه از دیدگاه زبان‌شناسی بر قرآن داشته باشم. ولی مگر می‌شود وجودی به وسعت تمامی عالم را در صفحاتی گنجاند، این بود که تصمیم گرفتم موضوع خود را محدود سازم و گرچه محدود کردن از جانب من بود و محدود کردن کلام الهی مفهومی نداشت . با نگاهی اجمالی بر تاریخچه این تحفه الهی کار خویش ار آغاز نمودم. حیفم آمد از اعجاز آن مطلبی نگویم، به خصوص تحقیقات اخیری که با کمک‌گیری از کامپیوتر، معجز بودن آن را بیش از پیش برایمان آشکار می‌ساخت ، آن را نیز در فصلی گنجاندم. از قرائت قرآن سخن راندم تا قاریان بدانند که مقوله مورد بحث ما و آنان یکی است و هر دو در جستجوی یک هدف هستیم، همان شناسایی هر چه بهتر قرآن، خواستم تا فقط به شناسی و آواشناسی بپردازم، اقیانوس ژرف و راهی بی‌پایان فرار وی خود دیدم که هر یک قلمی بر گرفته بودند. هر چند برگرفتن نقطه‌ای از کلام لازیزال الهی به آن که آن را به گوشه‌ای گذاریم تا فقط وسیله‌ای باشد برای انجام تشرفیات . نظری بر تحقیات انجام شده در زمینه قرآن انداختیم با خود گفتم خوب است نمامی صاحب نظران از زبان‌شناسان، فقها، محقین زبان عربی، متخصین کامپیوتر و دانشمندان علوم طبیعی گرفته تا طلاب علوم دینی، همه و همه دسته به دست هم دهند تا جاده پرفراز و نشیب سعادت را که قرآن راهنمای آن است با هم هموار سازند. این رساله کوشش متواضانه‌ای بود به منظور شناسیایی آواهای قرآن، بررسی دیدگاههای قدیم و جدید و پژوهش در مورد آواشناسی و تجوید قرآن بر اساس مبانی نوین علمی و یافته‌های علم زبان‌شناسی.
مشخصات اثر
بررسی ضمیر شأن و قصه و موارد آن در قران کریم
نویسنده:
مهدیه جعفری ندوشن
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ضمیر شأن و قصّه ضمیر مفرد غایبی است که به قصد تأکید و مهم جلوه دادن امری در ابتدای جمله بیان شده سپس به وسیله جمله خبری که بعد از آن قرار می گیرد تفسیرمی‌شود این ضمیر از آن جهت کهچیزی‌ به آن عطف نمی‌شود ومورد تأکید قرار نمی ‌گیرد و مبدل منه واقع نمی‌شود و همچنین از وجوه دیگری باسایر ضمایر تفاوت دارد. دانشمندان آن را با نامهای متفاوتی مثل ضمیر شأن،ضمیر أمر،ضمیر حدیث، ضمیر مجهول،هاءالعماد و ضمیر قصّه (در موارد تأنیث آن) می‌شناسند.در قرآن، کتاب آسمانی که از دیر بازمورد توجه دانشمندان مسلمان وغیرمسلمان قرار گرفته و مهمترین الگو ومنبع استشهاد واضعان و دانشمندان علم نحو بوده است بارها ضمیر شأن به کار رفته است.این پژوهش پس از بیاندیدگاه‌های قدما و معاصران در مورد ضمیر شأن و قصّه به بررسی آن در منابع نحوی پرداخته ، سپس به طور کامل احکام و انواع ضمیر شأن و قصّه را بیان می‌نماید.آن گاه به استخراج آیاتی از قر آن کریم که در آنها ضمیر شأن و قصّه بکار رفته، می‌پردازد و آرای دانشمندان علم نحو و تفسیر را در خصوص آنها طرح و بررسی می‌نماید.از مجموع بررسی‌ها چنین به دست می‌آید که ضمیر شأن و قصّه52 مرتبه در قرآن کریم به کار رفته است که از این تعداد 5 مورد ضمیر قصّه و47 مورد ضمیر شأن می‌باشد و از مجموع آنها در 28 مورد ، دانشمندان و مفسّراناتفاق نظر و در 24 مورد آن اختلاف نظر دارند. که تمامی آنها مربوط به امورمهم و قابل توجّهی مثل وحدانیت خداوند متعال، عدم رستگاری کافران و ستمگران ، فرجام مشرکان و کافران و اجر و پاداش صابران و پرهیزگاران است که توجّه و دقّت مضاعفی را می طلبد. بدون شک به دلیل اهمّیّت این امور و جلب توجّه مردمخداوند متعال برای بیان آنهاابتدا ضمیری را به صورت مبهم(ضمیر شأن وقصّه) آورده سپس آن ضمیر را با ِیک کلام خبری تفسیر نموده است.
مشخصات اثر
ابهام در خسرو وشیرین ولیلی ومجنون نظامی
نویسنده:
مهدی حصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ییمت فارسیی است. نگارندهاول ابھام زبانیدارد؛ در بخش، در بخش نحو،خلاف قیاس » ،خش واژگان، مطرح شده که) و بدیع معنویشناسی به انواعش و آگاھی ھایو را به مسأل هیره تعبیر نموده ایم: زبان و ادبیاتم در شعر نظامیست. در فصلمجموعه ھاییی نزدیک است،« شنا و ناشناختهدر بخ « مبالغ هایوم، ابھام بلاغیه، کنایه، تشبیه)ز دیدگاه ابھام شحتوا، شامل دانشاه ابھام، شعر اوت که به دشوارد راھنما:انشجویانرشته تحصیلی تاریخ دفاع:تعداد صفحات:یف عوامل ابھامبررسی نموده اساز این دو زیرھام ھنری و ذاتیواژه ھای ناآش »بهشبه جمله ی مت. در فصل دوم بیان (استعارهرخی آرایه ھا ازبھام ناشی از محاست و از دیدگادیدگاه سنتی استمیم.امضای استاتاریخ:ه تعالینامه تحصیلی ددوسی مشھدمجنون نظامیادبیاتده بندی و توصیاشی از محتوا بت که ھر کدامبه ابھ « ز واژه ھاواردی ھمچونل صفت بیانی چیدگی کلام استھای شاخص علمی شده است. برفصل پایانی، ابن گساز نموده اررسی ابھام ازیدگی معنا می نامبسمهت رساله/پایان ندانشگاه فردشیرین و لیلی وگروه: زبان وفارسیدرجات آن و ربلاغی و ابھام نابھام نحوی استوت شارحان ازمو .« نھاد جملهتبدیل » و « واژهدشواری و پیچودر آن آرایه ھر نظامی بررسیندی شده است.ش را غنی و درنوسوم بیش تر برت که آن را پوشیمشخصاتم در خسرو و شمحمود فتوحیعبدلله رادمردسانی?? ارشد?? دکتری ن انواع ابھام ودیدگاه زبانی، بدر واژگان و ابو تعابیر متفاو ،«ابھام در » و «ضاد معنایی در ودر بخش نحو،پایان نامه است تلمیح) در شعرلاغی آمده رده بناست که شعرشایت فصل اول تی و ھنری استپایان نامه: ابھاممھدی حصاریراھنما: دکتر ممشاور: دکتر عدبیات و علوم انس:ی: کارشناسیحقیق نشان دادنی سه فصل ازکه شامل ابھام ده ھای چند معناناصر دستوریتض » ،«( و اسمد « حذف » و « فثرترین بخش پاض نما، تمثیل و تن چه در کتب بلاکی و ... شاعرخته است. در نھاربوط به ابھام ذاعنوان رساله/پنام نویسنده: منام استاد(ان)نام استاد(ان) م: اد دانشکدهتاریخ تصویب:مقطع تحصیلیچکیدهھدف این تحابھام را در طیتشریح شده، کواژه » ، واژگانچند نقشی عن »واژگانی (فعلضعف تألیف »مھم ترین و مو(ایھام، متناقضدیگری غیر آننجومی، پزشکعلمی
مشخصات اثر
ترجمه و شرح قسمتی از تخمیس ابوبکر محمد بن مهیب بر دیوان الوسائل المتقبّله اثر فازازی اندلسی
نویسنده:
حمید دشتبانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مدایح نبوی از آغاز تا به امروز و در طی دوره های مختلف تاریخ بر حسب اوضاع سیاسی، اجتماعی و دینی مسلمانان با تغییر و تحولات گسترده ای مواجه شده است. اما آنچه که بعنوان یک اصل در این مدایح مورد نظر قرار دارد شخصیت پیامبر اکرم (ص) است که علیرغم همه ی تحولات دوران مختلف، مورد علاقه و محبوب عده ی زیادی از شاعران بود و برخی از شاعران بدون هرگونه هدف و غرضی با توجه به حبّ خالصانه ای که به پیامبر (ص) داشتند در مدح او شعر می سرودند. بعد از بوصیری شاعران به تقلید از او روی آوردند و شعرهایی در مدح رسول اکرم (ص) سرودند.ابوزید عبدالرحمن بن ابی سعید بن یَخلُفتَن بن احمد که هر چند از سال تولد وی اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما وی متولد و پرورش یافته قرطبه در فاصله ی حدود سالهای627 ـ 567 هـ.ق بود. وی به محض حفظ کامل قرآن کریم در جلسات آموزشی شیوخ مشارکت نموده و احادیث نبوی، روایات، فقه، اصول، علم کلام، لغت، نحو، ادبیات و شعر را از آنها فراگرفت و طولی نکشید که موهبت ادبی وی گل نموده و چشمه های شعر و نظم بر زبان وی جاری شد. وی در دیوانهای حکومتی امیران دوران حیات خویش به کارگرفته شد. ابوزید مجموعه شعری اش در مدح پیامبر (ص) را «الوسائل المتقبله» نامگذاری نموده و معتقد است که سرودن آن از بهترین اعمال است که با به نظم کشیدن آن، امید به بخشش از جانب خاتم پیامبران و شفاعت وی در جهان آخرت در وجودش زنده شده و با سرایش آن، از خداوند می خواهد که رحمتهای واسع خویش را شامل حال وی گرداند.مدح پیامبر اکرم (ص) یکی از زیباترین اشعار فازازی در دیوان الوسائل المتقبله است. او نیز به سبک برده ی بوصیری غالباً در ستایش پیامبر (ص)، خصلت ها، کرامات و معجزات وی، به آیات قرآن، احادیث و یا وقایع ارزشمند تاریخ اسلام استشهاد کرده و از آرایه های ادبی به ویژه تشبیه و استعاره بسیار بهره می گیرد. مدیحه ی مخمس وی، ترکیب بندی است که از 166 بند تشکیل شده، و آخر هر یک از بندها، به ترتیب به یکی از حروف الفبا ختم می شود و به حرف ذال پایان می پذیرد.
مشخصات اثر
رابطه بین رضایتمندی زناشویی مادر و سبک های شناختی با عزت نفس دانش آموزان دختر
نویسنده:
سیده‌طاهره معروف کلاهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دانشگاه آزاد اسلامیواحد تهران مرکزیدانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی ، گروه روانشناسیپایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ( M.A ) گرایش تربیتی عنوان : رابطه بین رضایتمندی زناشویی مادر و سبک های شناختی با عزت نفس دانش آموزان دختراستاد راهنما : دکتر فریبا حسنیاستاد مشاور : دکتر مژگان سپاه منصور پژوهشگر : سیده طاهره معروف کلاهیتابستان 1391فهرست مطالبعنوان
مشخصات اثر
بررسی آرا کلامی زمخشری در تفسیرالکشاف
نویسنده:
علی کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم کلام یکی از علوم اسلامی است که درباره اصول دین بحث می‌کند و فرقه‌های مثل اشاعره و معزله و شیعه درباره مسائل کلامی نظریات خود را بیان داشته‌اند. زمخشری نیز یکی از ادبیان و متکلمان قرن پنجم و ششم بوده است که سالها در کنار کعبه زندگی کرده و به "جارالله" مشهور شده است و نزد ابومضراصفهانی تحصیل کرده است . وی تا هنگام نگارش تقسیر، معتزلی مذهب بوده و اندیشه‌های خود را در این‌باره ذیل آیات قرآن یادآوری کرده است . وی در فقه نیز بر مذهب ؟؟ بوده است . ایشان در تفسیرالکشاف جنبه‌های اعجاز بیانی و بلاغی قرآن را به نمایش گذاشته است . او در این تفسیر به مباحثی چون نظریه ثبوت و حادث و قدیم و بعضی دیگر از امور عامه بطور اشاره‌وار پرداخته و درباره اثبات ذات خدا و صفات کمالی او یعنی قدرت ، علم، اراده، سمع و بصر، حیات ، کلام و جز آن عقاید خود را نوشته است . وی همه اشیا را حادث و یگانه موجود قدیم را خدا می‌نامد و مثل سایر معتزله به روش عقلی مسایل مربوط به خدا را تفسیر می‌کند وی در باب افعال خدا هم قائل به حسن و قبح عقلی شده و خدا را عادل و جهان واجب می‌داند وی انسان را مختار و افعال خدا را دارای می‌خواند. نبوت عامه و اعجاز را عقال پذیرفته و فرشتگان را افضل از پیامبران دانسته و کرامت را منکر شده است . وی به اثبات نبوت پیغمبر پرداخته کلام خدا را حادث و معجزه جاوید می‌داند. زمخشری، امامت ابوبکر را پذیرفته و به تاویل آیات ولایت و اطاعت و مباهله و سایر آیات پرداخته و معاد را قطعی و آن را اثبات می‌کند. درباره ثواب و عقاب و وعد وعید مثل معترله با عقل افراطی راه پیموده است . وی شفاعت را بر گناهکاران بدون توبه نمی‌پذیرد و احباط را پذیرفته و فاسق را داخل در منزلت بین منزلین می‌داند. وی خلود کافر را در غذاب معتقد است و توبه را باعث تکفیر گناهان می‌داند. زمخشری بین بودن فاسق را در این می‌داند که در نکاح و ارث و غسل حکم مومن داشته و در بیزاری از او حکم کافر دارد. وی امر به معروف را تابع مامور به می‌داند و نهی از منکر را واجب می‌شمرد و شرایط آن را از حدیث امام علی (ع) نقل می‌کند و نهایتا تقیه را جایز نمی‌داند.
مشخصات اثر
نظریه تفسیری شیخ مفید(ره)
نویسنده:
سیدمحسن صفایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
مجموع داده های این مقاله عبارتنداز: به نظر شیخ مفید نزول قرآن تدریجی است و اعتقاد به نزول دفعی قرآن در شب قدر بعید و مخالف ظاهر قرآن، اخبار متواتر و اجماع علماست.او مدافع «نظریه صرفه» در وجوه اعجاز قرآن است. به نظر طرفداران این نظریه وجه اعجاز قرآن در این است که خداوند مردم را از آوردن مثل قرآن بازداشته و از این‌کار آنان جلوگیری می‌کند. و اگر چنین نبود، دیگران نیز بر آوردن شبیه قرآن قادربودند. بنابر کتاب اوائل المقالات، شیخ مفید نیز این نظریه را پذیرفته و از آن دفاع‌کرده‌است.اما در باب تحریف قرآن، هرچند شیخ مفید نظم و نسق قرآن مشهور در میان مسلمانان را اندکی با آنچه در واقع بوده‌است متفاوت می‌داند ولی معتقد است که زیاده و نقصانی در آیات قرآن رخ‌نداده و همه‌ی آنچه در قرآن مشهور وجود دارد کلام خدا و وحی الهی بوده و معتبر است. مرحوم شیخ، امکان عام تفسیر برای غیر معصوم را پذیرفته و در عمل بدان ملتزم بوده‌است و روش تفسیر روایی محض را اجرا نمی‌نموده است. البته جایگاه هر یک از منابع تفسیری در دیدگاه او تعریف‌شده و دارای چارچوب بوده که ان ‌شاء الله به هر یک در جایگاه خود اشاره خواهد رفت.در نگاه او اکثر آیات قرآن کریم حقیقت و در مواردی نیز مجازند. لذا او نیز مانند بقیه علمای امامیه هم ظاهر قرآن را حجت دانسته و هم باطن آن را.مفید روایاتی را مستند خود می‌داند که مفید علم به صدق راوی بوده و با قطعیات عقلی و شرعی مخالفتی نداشته‌باشند. شیخ مفید مبانی مفسرین در مکی و مدنی را پذیرفته و طبق آن استدلال می‌نموده‌است.خلاصه آرای شیخ درباره نسخ از این قرار است که: • او اصل وجود نسخ در قرآن را پذیرفته است. • از انواع نسخ، نسخ حکمی و بقای قرائت را پذیرفته و نسخ قرائت را از اساس رد می‌نماید. • نسخ سایر ادیان و احکام آسمانی بوسیله دین اسلام و سایر کتب آسمانی بوسیله قرآن را از انواع نسخ می‌داند. • او نسخ قرآن به‌وسیله غیر قرآن را به سبب مخالف خود قرآن با آن، رد می کند، هرچند که عقلاً مانعی در آن نمی‌بیند. اما روش او در تفسیر قرآن:1-
مشخصات اثر
آثار علم و حکمت از منظر قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
فیروزه شفیعی مهر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم و حکمت از باارزش‌ترین هدایا و الطاف خداوندی به انسان‌ است. در بسیاری از کتب، علم و حکمت به صورت مترادف ذکر شده‌اند لکن، با اینکه این دو واژه هر دو به یک نوع آگاهی و معرفت اشاره دارند، در عین حال متفاوت‌اند. البته، حکمتی که در فلسفه مطرح است با آن که در قرآن و روایات به آن اشاره شده، یکی نیست و این دو فقط مشترک لفظی‌اند. اما در عین حال شباهتهایی نیز با هم دارند.مطابق آیات قرآن و سخنان امام علی?، حواس پنجگانه، عقل و قلب از مهمترین ابزارهای شناخت‌اند. و اهمّ منابع تحصیل علم و حکمت عبارتند از، خداوند متعال، پیامبران و اولیاء الهی، آیات آفاقی و انفسی، و... . علاوه بر اینها، دستیابی به علم و حکمت نیازمند پیمودن مقدمات و راههایی می‌باشد؛ مانند، تفکر نمودن، تقوا و نیکوکاری، صبر در راه تعلیم، گوش دادن و... که هر کدام از اینها در دستیابی به علم یا حکمت متفاوت‌اند. در قرآن و نهج البلاغه از عواملی همچون عناد و لجاجت، کفر، نفاق و دورویی، آرزوهای دور و دراز و ... به عنوان موانع دستیابی به علم و حکمت یاد شده است. در بین اینها، موانعی همچون کفر و نفاق بیشتر مانع تحصیل حکمت به شمار می‌روند تا علم، زیرا حکمت در قلب کافر و یا منافق ماندگار نمی‌شود. در مقابل عواملی چون، عمل نکردن، هوا و هوس، دنیا پرستی، غرور علمی، گناهان و رذایل اخلاقی، و ... از مهمترین آفات علم و حکمت به شمار می‌روند.سرانجام اینکه، با مطالعه آیات گرانقدر قرآن کریم و سخنان گهر بار امام علی? می‌توان به برخی از ارزشمندترین آثار علم و حکمت پی برد. این آثار مربوط به جنبه‌های مختلف زندگی از جمله، اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی است. علم و حکمت در برخی از این آثار مشترک‌اند. حکمت بیشتر از علم بر اخلاق و مکارم اخلاقی تأکید دارد. با اینکه آثار اعتقادی علم بیشتر از حکمت است، اما این امر نمی‌تواند دلیل بر این باشد که علم بیشتر از حکمت بر اعتقاد آدمی اثر می‌گذارد زیرا حکیم قبل از تحصیل حکمت به ایمان دست می‌یابد سپس حکمت، درجات ایمان وی را عالی‌تر می‌گرداند. به همین دلیل است که برای حکمت نمی‌توان اثر سوئی تصور نمود بر خلاف علم که دارای آثار سوئی نیز می‌باشد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 5307